Ադրբեջանի պատվիրակության անմիջական պատասխանատվությունը Իհարկե, ոչ մի «Լաչինի միջանցք»
«Խորհրդարանական վեհաժողովում Ադրբեջանի պատվիրակության լիազորությունները վիճարկվել են՝ պարտավորությունները չկատարելու, ինչպես նաև համագործակցության բացակայության հետ կապված լուրջ հիմքերով»։ Ընթացակարգը պաշտոնապես նախաձեռնել է Սոցիալ-դեմոկրատների խմբի ղեկավար և ԵԽԽՎ-ում Գերմանիայի պատվիրակության ղեկավար Ֆրանկ Շվաբեն։ Հերր Շվաբեն նաև հայտարարել է, որ ԵԽԽՎ-ում Ադրբեջանի պատվիրակությունը մահացու մեղք է գործել, այն է՝ մեջբերում եմ. «Կա Ադրբեջանի պատվիրակության անմիջական պատասխանատվություն այն բանի համար, որ մեր ներկայացուցիչները չեն կարողացել այցելել Լաչինի միջանցք, ինչպես նաև չեն հրավիրվել, որպես ընտրությունների դիտորդներ»:
Մի խոսքով, նեղացրել ենք մարդուկներին։ Մահացու։ Ինչպես նաև մեղք ենք գործել։ Եվ դա եղել է մոտավորապես այսպես.
Մեծ հաշվով դժբախտությունը մեծ չէ, լինի նման բնույթի կշտամբանքները, լինի ԵԽԽՎ-ում մեր պատվիրակությանը ձայնի իրավունքից զրկելու սպառնալիքները ոչ գրպանն են վնասում, ոչ ախորժակ են փչացնում։ Մենք գիտենք երկակի ստանդարտների մասին, հիանալի հիշում ենք, որ, երբ մեր տարածքի մի մասը գտնվում էր օկուպացիայի տակ, ոչ ոք անգամ չէր կակազել հայկական պատվիրակության լիազորությունները սահմանափակելու մասին, և չենք պատրաստվում ոչ մի դասավորության դեպքում մոռանալ այդ մասին։ Այո, դուք՝ քրիստոնեական ակումբ եք, և հետևաբար միշտ և ցանկացած դասավորության դեպքում լինելու եք Հայաստանի կողմը։ Ուրեմն և մի զարմացեք, որ մենք ձեզ հյուր չենք հրավիրում: Ո՛չ Լաչին, ո՛չ ընտրություններին։ Դուք չեք վաստակել մեր վստահությունը և, հետևաբար՝ ձեզ չի թուլատրվում: Իսկ եթե դուք, այնուամենայնիվ համարում եք, որ ձեզ թուլատրվում է՝ սխալվում եք:
Մի փոքր համեմատաբար ոչ վաղուցվա պատմություն. Եվրոպայի Խորհրդի խորհրդարանական վեհաժողովը՝ «Մարդասիրական իրավիճակը Լեռնային Ղարաբաղում» բանաձև է ընդունել, որը դատապարտում է անցյալ տարվա սեպտեմբերի 19-20-ին «Լեռնային Ղարաբաղի» դեմ Ադրբեջանի ռազմական գործողությունները։ Ընդհանրապես, ԵԽԽՎ-ի տրամաբանության համաձայն՝ տարածքային ամբողջականության վերականգնումը և անջատականների վտարումը ենթակա է դատապարտման։ Դե, մի գուցե միայն Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը այս հաշվով բոլորովին այլ տեսակետ ունի, իսկ քանի որ Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարությունը շատ ավելի հեղինակավոր կազմակերպություն է՝ ապա այստեղ արդեն ոչինչ չես կարող անել։ Եվս մեկ անգամ. ձեր դատապարտումը ոչ մեր ախորժակն է փչացնում, ոչ էլ մեր գրպանին է հարվածում, կարող եք կարդալ ցանկացած հերթականությամբ։ Իսկ եթե ավելի անկեղծ, ապա մեզ արժե մտածել. մեզ ի՞նչ է տալիս ԵԽԽՎ-ում անդամակցությունը։ Կշռեք բոլոր «կողմ» և «դեմ»-երը՝ օգուտներն ընդդեմ ծախսերի: Մեր կողմից չե՞ն խաղում։ Հիանալի է, միգուցե, բաժանվենք, քանի դեռ լավ ենք, ինչպես ասում են:
«Ադրբեջանի տարածքային հավակնությունները լուրջ մտահոգություն են առաջացնում։ Հայաստանի տարածքի և ինքնիշխանության ցանկացած խախտում լուրջ հետևանքներ կունենա Ադրբեջանի հետ մեր հարաբերությունների վրա», իսկ սա արդեն հրետանային է՝ հավակնություններով ծանրություն։ Սրանք Եվրամիության արտաքին հարաբերությունների և անվտանգության քաղաքականության գերագույն ներկայացուցիչ, ԵՄ-ի Հանձնաժողովի փոխնախագահ Ժոզեպ Բորելի խոսքեր են։ Դե, նախ՝ մտահոգությունից ազատվելու համար կարելի է ջուր խմել, հաբեր ընդունել կամ զբաղվել «anger management-om»-ով, այդքան մեծ տարիքում անհանգստանալը շատ վնասակար է առողջության համար, նույնիսկ եթե դու գերագույն ներկայացուցիչ ես։ Երկրորդը, այդ որ տարածքային պահանջների մասին է խոսքը։ Առայժմ մենք կարծես թե նման ոչ մի բանի մասին չենք խոսել, չնայած շնորհակալություն գաղափարի համար: Գիտեք, Ադրբեջանում շատերն իրավացիորեն կարծում են, որ գեղագիտական տեսանկյունից «սյունիք» բառն այնքան էլ լավ չի հնչում, ես կասեի նույնիսկ տգեղ։ Իսկ ահա «Զանգեզուր» բառը հնչում է շատ լավ։ Իսկ ինչ վերաբերում է «լուրջ հետևանքներին ԵՄ-ի և Ադրբեջանի հարաբերությունների վրա», այո, ես դրանում գրեթե համոզված եմ։ Դուք անմիջապես կմոռանաք նյութական արժեքների մասին, օրինակ՝ էներգետիկ ռեսուրսների և դեպի Ադրբեջան կուղեք մի բանակ, որը ԵՄ-ն չունի։
Ես սա, իհարկե, մի քիչ հեգնանքով եմ վերաբերվում, բայց թանկագին տղաներ և հարգելի մեծահասակ ընկերներ, եկեք այս իրավիճակին նայենք այլ տեսանկյունից։ Ադրբեջանի հաղթանակը և տարածքային ամբողջականության լիովին վերականգնումը՝ ոչ պարզապես հաղթանակ է և տարածքային ամբողջականության լիովին վերականգնում։ Սա բոլորովին այլ միջազգային կարգավիճակ է։ Առաջին անգամ հետխորհրդային տարածքում երկիրը վերականգնել է իր տարածքային ամբողջականությունը ռազմական ճանապարհով և չնայելով նրանց դեմքերին ու մարմնի այլ մասերին, ովքեր դեմ էին։ Նախկինում եղածի հակադրությունը, այն է՝ կեղծ համակրանքը և միջազգային իրավունքի հիշատակման ժամանակ հազիվ նկատելի գլխով անելը, փոխարինվեց «միայն պետք չէ տանկերով Զանգեզուր» աղաղակներով։ Հիմա շատերը շահագրգռված են Ադրբեջանի հետ դաշինքով։ Եվ որքան սուր է դրվում իրանական հարցը, ինչպես նաև Կենտրոնական Ասիայից Եվրոպա էներգառեսուրսների տեղափոխման հարցերը՝ մենք այնքան անհրաժեշտ ենք դառնում։ Եվ դրա վրա պետք է խաղալ: Մենք կմտածենք, եկեք հաջորդ շաբաթ: Իհարկե, մենք շատ հեռու չենք գնա և չենք ասի. տարեք նրան խոհանոց և կերակրեք, ոչ, դա բոլորովին ավելորդ է։ Բայց հենց այն փաստը, որ, օրինակ, ԵՄ-ի էմիսարներից շատերին ուղղակի մերժվում են վիզա տրամադրել՝ շատ բան է ասում: Նրանք ընդհանրապես ծիծաղելի են, այդ էմիսարները։ Պատրաստի կերպարներ կատակերգության կամ հումորային պատմության համար։ Սակայն, իհարկե, պետք չէ նրանց թերագնահատել, քանի որ այս «խոսող գլուխների» հետևում կանգնած են ավելի լուրջ ուժեր և մարդիկ։
Ի դեպ, ոչ ոք ուշադրություն չդարձնե՞ց, որ չնայած և հայացք չնետելով ոչ մի բանի վրա, ԵԽԽՎ-ում Ադրբեջանի պատվիրակության ղեկավար Սամեդ Սեիդովը կրկին ընտրվել է ԵԽԽՎ-ի փոխնախագահի պաշտոնում։ Այնպես որ խաղը շարունակվում է: